De SEH is ram-vol, alle behandelkamers zijn bezet, patiënten liggen en zitten op de gang, de wachtkamer puilt uit, je kan scrollen door de aanmeldingen op het routing-scherm. Patiënten liggen uren op de SEH, het lab en de radiologie gaan traag vanwege een enorm aanbod. Wanneer beddencapaciteit in het ziekenhuis tekort schiet of de afdeling niet komt halen is er echt een probleem. Er kan geen patiënt meer bij, we moeten dicht.
Een opmerking die ik zelf met enige regelmaat verzucht op momenten dat er echt niks anders op zit, dan een SEH stop. Een SEH afdeling kan tijdelijk alleen ambulances ontvangen met instabiele patiënten. Of alleen patiënten die uitgebreid in het ziekenhuis bekend zijn. Alle andere patiënten wordt gevraagd naar een ander ziekenhuis te gaan.
Patiënten die wel een probleem hebben, maar niet perse van spoed-medische aard.
“Er is geen andere oplossing”.
“De patiënt heeft een plek nodig op de spoedpoli maar die zit vol”.
‘Het gaat niet langer thuis”.
“De patiënt gaat al weken achteruit en nu moet worden opgenomen”.
Veel herkenbare problematiek. Aan al die problematiek zitten steeds patiënten vast. Dat maakt het probleem van SEH stops en SEH piekdrukte ingewikkeld. We hebben namelijk steeds te maken met patiënten met een zorgvraag die blijkbaar nergens anders terecht kunnen. Maar dezelfde patiënten zijn op een overvolle spoedeisende hulp ook niet perse beter af.
Inmiddels is er meer dan genoeg internationale literatuur die laat zien dat SEH piekdrukte en SEH stops slecht zijn voor de patiënt, het zorgpersoneel, de kosten en de organisatie. Zelfs voor de regio.
SEH piekdrukte doet zich voor op de SEH maar is eigenlijk een afspiegeling van groter probleem; stagnatie in de zorg. Op veel vlakken zijn er problemen. Kwetsbare ouderen, oplopende druk in de eerste lijn, gebrek aan (spoed-) poli-capaciteit. Neiging tot defensieve geneeskunde, dat laatste is ook een maatschappelijk vraagstuk. Gebrek aan capaciteit elders vertaald zich in overmatige drukte aan de poort van het ziekenhuis.
Er is niet een duidelijk aanwijsbare oorzaak en ook niet een kant en klare oplossing. Factoren hangen met elkaar samen en dat maakt dit een ingewikkeld probleem. Omdat het ingewikkeld en niet oplosbaar is worden we er soms “murw”.is. Het probleem lijkt “groter dan ons en ongrijpbaar. Waar moet je beginnen ?
Op de themadag SEH piekdrukte kijken we niet alleen naar oorzakelijke factoren op jullie SEH maar ook naar jullie organisatie. Welke causale factoren kunnen we ontdekken bij in-, door- en uitstroom op de SEH ? We gaan met elkaar puzzelen door het maken van causale diagrammen. Welke factoren een hefboom vormen tot verandering ? Stapjes die we met elkaar kunnen maken. Bovendien geeft puzzelen met elkaar meer draagvlak om te gaan handelen. Met daarbij inzicht in handelingsperspectief en leren van elkaar.
SEH piekdrukte komt ook voor op spoedeisende hulp afdeling waar geen SEH-artsen werken. Deze dag is ook bedoeld voor medisch specialisten die met enige regelmaat een coördinerende functie hebben op de SEH.Deze dag kan je doen met je vakgroep SEH of met een (afvaardiging van) de medische staf in je ziekenhuis.
Er is niet een duidelijk aanwijsbare oorzaak en ook niet een kant en klare oplossing. Factoren hangen met elkaar samen en dat maakt dit een ingewikkeld probleem. Omdat het ingewikkeld en niet oplosbaar is worden we er soms “murw”.is. Het probleem lijkt “groter dan ons en ongrijpbaar. Waar moet je beginnen ?
Op de themadag SEH piekdrukte kijken we niet alleen naar oorzakelijke factoren op jullie SEH maar ook naar jullie organisatie. Welke causale factoren kunnen we ontdekken bij in-, door- en uitstroom op de SEH ? We gaan met elkaar puzzelen door het maken van causale diagrammen. Welke factoren een hefboom vormen tot verandering ? Stapjes die we met elkaar kunnen maken. Bovendien geeft puzzelen met elkaar meer draagvlak om te gaan handelen. Met daarbij inzicht in handelingsperspectief en leren van elkaar.
SEH piekdrukte komt ook voor op spoedeisende hulp afdeling waar geen SEH-artsen werken. Deze dag is ook bedoeld voor medisch specialisten die met enige regelmaat een coördinerende functie hebben op de SEH.Deze dag kan je doen met je vakgroep SEH of met een (afvaardiging van) de medische staf in je ziekenhuis.
De relatie met de rest van de medische staf van het ziekenhuis staat onder druk als gevolg van SEH piekdrukte. Deze themadag gaat vooral over de afspraken die je maakt ten aanzien van het hoofdbehandelaar zijn van patiënten op de SEH.
Als coördinerend Spoedeisende hulparts ben jij degene die de regie heeft en verantwoordelijkheid draagt voor de eerste stabilisatie van alle patiënten op de Spoedeisende hulp. Wanneer een patiënt wordt opgenomen draag je dit over aan de medisch specialist, voor wie de patiënt wordt opgenomen. Dit klinkt heel simpel en logisch. Het is toch goed om zorgvuldig te kijken naar de momenten van overdracht en de verantwoordelijkheden die deze taak met zich meebrengt.
Op sommige SEHs zijn er afspraken dat ‘medisch specialisten’ komen helpen bij drukte. Regelmatig heeft een medisch specialist, die werkzaam is in de kliniek, zijn of haar eigen drukke dagprogramma. Operatiekamer, poli, consulten, visite lopen, zaal supervisie, familie gesprekken, vergaderingen, MDO etc. Activiteiten die niet perse te combineren zijn met “vaststaan op de spoedeisende hulp”. Een medisch specialist “helpt” op de SEH, geeft opdrachten voor aanvullende diagnostiek en verdwijnt weer. Dit is frustrerend voor zowel de SEH als de medisch specialist zelf. Andersom kan het ook zo zijn dat jij op de spoedeisende hulp de patiënt gewoon toegewezen krijgt. Zonder dat de verwijzend medisch specialist met jou als coördinerend SEH arts heeft gecheckt of jij werkelijk in staat bent om deze patiënt te behandelen. Jij hebt immers niet alleen deze patiënt, maar een hele SEH in de lucht te houden. Dit kan frustratie en onbegrip opleveren.
Als medisch specialist moet je samenwerkingsafspraken maakt met de rest van de medische staf. Tijdens grote drukte staat iedereen onder spanning. Het is daarom zinvol om in rustiger vaarwater stil te staan bij afspraken.
Het coördineren en regie behouden op een Spoedeisende hulp afdeling vraagt om andere vaardigheden dan alleen medisch inhoudelijke vaardigheden. Het huidige curriculum voorziet onvoldoende in het leren van deze specifieke taak.
Als SEH- vakgroep een kader bespreken voor de rol van coördinator geeft duidelijkheid. Door vooraf overeenstemming te bereiken over de invulling van deze rol maakt het mogelijk om meer overeenstemming aan te brengen. Verschillende invulling van deze rol of voorkeursstijlen geven onduidelijkheid. Op een drukke SEH moet je weten wat je van elkaar kan verwachten en is het goed als je leidende rol als coördinator helder is.
Centraal tijdens deze themadag staan twee thema’s. Werkbare en duidelijke samenwerking-afspraken met de medische staf. De invulling van de coördinerende rol, zoals deze door de hele vakgroep wordt gezien.
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen; ik ben geen fan van “heidagen”.
De terminologie is vaag en weinig belovend. Je zit niet in een hutje op de hei maar hopelijk op een plek waar het droog is, met goede koffie en een dak boven je hoofd.
Een heidag kost tijd, geld, energie en commitment. Agenda’s worden vrijgemaakt, er worden waarnemers ingehuurd. Resultaat ligt in de lijn der verwachting.
Samenwerken draait om een gemeenschappelijk doel. Hoe je dat doel daadwerkelijk bereikt, op welke manier en met wie. Zonder gemeenschappelijk doel kan je gaan koffie drinken. Dat klinkt wellicht hard. Zonder gemeenschappelijk doel kan je langs elkaar heen werken. Het is helmaal niet makkelijk om met elkaar een gemeenschappelijk doel te bepalen en naar toe te werken. Waarom tijd, moeite en energie investeren als er geen duidelijke gemeenschappelijk doel is ?
Met enige regelmaat vraag ik naar het doel van samenwerking en wordt ik door de vakgroep wat glazig aangekeken. “Euhhh…24/7 patiëntenzorg”. “De beste zorg voor de patiënt. Excellente zorg ? De juiste zorg op de juiste plek ?”
Helaas zijn bovengenoemde voorbeelden veel voorkomend en vormen geen duidelijk doel. Want hoe ziet die excellente zorg er dan uit ? Is er genoeg personele capaciteit om 24/7 zorg te leveren ? Welke professionele handelingen verstaan jullie onder die excellente zorg ? Hebben jullie gelijke professionele standaarden ? Welke richtlijnen gebruiken jullie ? Heeft elk van jullie genoeg tijd om te werken aan ontwikkeling vakgebied, richtlijnen of wetenschap ? Kortom, SMART gedefinieerde doelen. Het specifiek maken van doelen is geen op zichzelf staande uitdaging. Het gemeenschappelijke commitment om dit te bereiken staat centraal. Het eerlijke gesprek tussen vakgroep of maatschap leden om commitment te bereiken vanuit uiteenlopende waarden, normen en overtuigingen.
Het lijkt op papier zo makkelijk; een strategie bedenken waar we allemaal achter staan. SMART, dat hebben we ook al vaker gehoord en gedaan. Maar gemeenschappelijke doelen SMART maken en de belemmeringen op weg hiernaar toe uitspreken ?
“Simple, but not easy”.
Een veel gebruikte uitspraak van systeemdenkers.Het ziet er simpel uit. Op papier. Echter; het commitment van jullie vakgroep of maatschap voor een gezamenlijke strategie moet staan als een huis. Dit laatste; hoe gaan we dit doen ? Dat, is wat regelmatig lastig wordt gevonden. Het wordt uit de weggegaan of gevangen in te onduidelijke en vage plannen of ideeën.
Een strategie klinkt logisch en simpel. Wat is nodig om een strategiedag met succes binnen een dag af te ronden ?
Sleutelfactoren voor een succesvolle strategiedag
Wanneer bovenstaande nog niet lukt, mag je dan nog geen strategiedag inplannen ?Jazeker wel, graag zelfs, veel liever dan een heidag ! Juist door het organiseren van een strategiedag onderga je exact wat nodig is om succesvol samen te werken.
Het resultaat van een strategiedag kan dan iets minder impact hebben. Het duurt langer voordat het strategieplan gemaakt is. Leerprocessen als groep (taaksysteem) hebben tijd nodig. Meer tijd dan het leerproces van een individu (waarvan we ook wel weten dat ook dit niet altijd in een dag lukt). Door het regelmatig herhalen van een strategiedag wordt je er steeds beter in. Oefening baart kunst !
Duurzame inzetbaarheid
Efficiëntie
Professionaliteit
Door het beginnen met strategiedagen kan het ook zijn dat de noodzaak van een gemeenschappelijk belang duidelijker gevoeld wordt. Door hiermee te beginnen wordt vanzelf duidelijk waar in jullie samenwerking, positionering of organisatie nog aandacht aan moet worden besteed. Al doende leer je met elkaar.
Het inplannen van een strategiedag doe je door met mij contact op te nemen. Omdat ik ervan overtuigd ben dat strategiedagen vele malen nuttiger zijn dan heidagen bied ik alle materialen ook aan als een tool kit. Een doe het zelf strategiedag waar mee je toegang krijgt tot alle trainingsmaterialen, tips voor de voorbereiding een dynamische dag en evaluatie. Je krijgt nu tijdelijk deze “do it yourself” tool kit GRATIS als je een strategiedag inplant. Deze actie is geldig tot 1 November 2024.Zodat je na een geplande strategiedag deze goede gewoonte zelf kan voortzetten.
NB de tool-kit geniet auteursrechtelijke bescherming en is gedeponeerd bij CC-proof de merkplaats. Het is niet toegestaan deze materialen te vermenigvuldigen of op andere wijze te gebruiken zonder toestemming Vande auteur. Het is uitdrukkelijk de bedoeling dat deze tool kit wordt aangeschaft door medisch specialisten, artsen, huisartsen of medisch professionals.
Uiteraard kun je deze tool kit ook direct zelf bestellen (interne link naar verkooppagina) en aan de slag gaan ! Laat mij weten hoe de strategiedag heeft bijgedragen aan jullie samenwerking !